Merkez Bankası Milli Bir Banka mı? Sahibi Kim ?
-Türkiye Cumhuriyet(i) Merkez Bankası milli midir, ne kadar millidir, ne kadar bağımsızdır?-Ortakları kimlerdir?
-Birisi Merkez Bankası rezervinden bahsederken, bu paranın sahibi biz vatandaşlar mı oluyoruz, yoksa ne?
Eğer millilik ölçüsü olarak bankanın sahiplik yapısına bakarsak, Merkez Bankası için milli demek pek mümkün değil.
Merkez Bankası’nda Hazine’nin payı yüzde 55. Geri kalan yüzde 45’in sahibini-sahiplerini bilmiyoruz.
Şöyle ki:
Merkez Bankası’nın ödenmiş sermayesi dört sınıf hisseden oluşuyor. A sınıfı hisseleri tamamen Hazine’ye ait ve oranı yüzde 55.
B sınıfı hisseleri ise değişik oranlarda Ziraat, Garanti, İş, Halk, Yapı Kredi, Ak ve Türk Ekonomi bankalarına ait.
Oyak Bank’a ait olan C sınıfı hisseler bankanın satılmasıyla İNG Bank’a geçti.
Bunlar belli olanlar. D sınıfı hisselerin sahipleri ise bilinmiyor ve bunun oranı yüzde 19.2.
Bazı gerçek ve tüzel kişilere ait bu hisselerin sahipleri her nedense hiçbir şekilde açıklanmıyor!
Bugüne kadar bu hisselerin sahiplerinden birisi Merkez Bankası’nın kâr ettiği halde kâr payı dağıtmadığından şikayetçi olduğunda adı ortaya çıkmıştı. Adnan Behar, Bahar Menkul Kıymetler’in sahibi bir Musevi vatandaş.
Şimdi ortaklık yapısına bakılarak Merkez Bankası için yukarıda sorduğumuz soruların cevabını verebiliriz.
En önemlisi de hükümet yetkililerinin “Merkez Bankamız’da şu kadar rezervimiz var” derken hangi paradan, kimin parasından söz ettiği konusunda bir fikir sahibi olabiliriz.
Dolayısıyla…
Merkez Bankası’nın başında hükümete yakın ya da uzak birinin olmasının çok da gerekli olmadığını anlayabiliriz!
Yani, BİST gibi Merkez Bankası’na da yapılacak bir hükümet operasyonu fazla bir şey değiştirmeyecek.
Ayrıca… Merkez Bankası bir kamu kuruluşu da değil.
Amerikan Merkez Bankası (FED) milli mi?
Bizim Merkez Bankamız milli değil de ABD Merkez Bankası milli mi?
Bazı Amerikalılar’ın araştırmaları FED’in hiç de federal olmadığını ortaya koyuyor. Hatta FED’e bir banka olmanın dışında “kriminal bir sendika” diyenler bile olmuş.
FED Amerikan halkının değil, ortakları olan ticari bankaların malıdır. Kârını da bu bankalara aktarır!
ABD’nin FED’in ortağı olan hiçbir bankada hissesi yoktur. FED yasası yürürlüğe girince bir kısım bilim adamı, ABD halkının hürriyetinin enternasyonal bankacılardan oluşan küçük bir grubun kontrolüne girdiğini söylemişti.
“Amerika’nın Altmış Ailesi” kitabında 1937’de FED’in ortakları şöyle anlatılıyordu:
FED Bank of New York, National Bank, First National Bank, Chase National Bank, National Bank of Commerce of New York City.
Bu bankalar Rothchilds, Lazard Freeres, Kuhn-Loeb, Warburg Co., Lehmann Brothers tarafından, bu isimler de Londra tarafından kontrol ediliyordu.
Yani FED bir Merkez Bankası değil. FED’in sermayesi de üye bankalara aittir. Böylece her Merkez Bankası üye bankaların sahip olduğu bir şirkettir.
Her Merkez Bankası diyoruz çünkü ABD’de bir değil 12 Merkez Bankası var.
Ülke çok büyük ve ülkede çok sayıda banka var. FED yasasına göre ülke 12 bölgeye ayrıldığından her bölgede faaliyet gösterecek 12 Federal Rezerv Bankası kuruludur.
Nasıl bizim milletimiz Merkez Bankası’nın milli olduğunu düşünüyorsa, ABD halkı da Federal Rezerv’in ABD devletinin olduğunu düşünüyor!